Gangwerk graanmolen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gangwerk graanmolen

 

Het huidige gangwerk van de graanmolen is geplaatst in 1961 bij de vervanging van de turbine door een waterrad. De maalstoel (molenstenen met kuip) en het gangwerk zijn afkomstig van de watermolen van Damoiseaux in Sittard, die vanwege de stadsvernieuwing werd afgebroken.

 

 

Aswiel, koningsspil, bonkelaar, steenzolder

 

Het waterrad is gemonteerd op een stalen as die in de molen het gangwerk aandrijft. Het gangwerk bevindt zich in een stoel van gietijzeren kolommen, geplaatst onder de steenzolder (de volgende verdieping waar de molenstenen liggen). Het aswiel dat op de horizontale as van het waterrad gemonteerd is drijft al draaiende de verticale koningsspil aan via de bonkelaar die op deze spil gemonteerd is. De bonkelaar (ook wel het koningswiel genoemd) verzorgt daarmee de overbrenging van de draaiende beweging van waterrad naar het binnenwerk van de molen. Het aswiel en de bonkelaar van de Leumolen hebben een conische vorm.

 

Spoorwiel, steenwiel, steenspil

 

Boven de bonkelaar zit het spoorwiel op de koningsspil. Via het spoorwiel worden steenwielen aangedreven, een steenwiel laat via de steenspil de molensteen op de steenzolder draaien. Op de bouwtekening staat het steenwiel ‘in het werk’, d.w.z. tegen het spoorwiel aan. Als het spoorwiel draait, draait het rondsel en de molensteen mee. Op de foto zijn de twee steenwielen uit het spoorwiel geschoven, ‘staat uit het werk’, de molensteen blijft buiten bedrijf ook al draait het waterrad en dus het spoorwiel.

 

 

 

                  

                   waterrad        muur

 

            Zijaanzicht                                                                                                   Vooraanzicht

 

              1 = gietijzeren kolommen van de stoel van het gangwerk

              2 = het aswiel op de as van het waterrad

              3 = de koningsspil

              4 = de bonkelaar of koningswiel

              5 = het spoorwiel

              6 = een steenwiel

              7 = molenstenen op de steenzolder

              8 = steenlicht  (zie pagina ‘Meel’)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het principe van overbrenging van een verticaal draaiend waterrad naar een horizontaal draaiende molensteen.

 

Het spoorwiel met de steenwielen is weggelaten, er wordt maar één koppel maalstenen aangedreven (illustratie internet).

 

                 

 

 


 

 

 

 Site Leumolen